Gana Ticaret Bakanı
Hannah Tetteh, "Elektrik üretim kapasitemizi 2 bin 200 megavattan 5 bin megavata
çıkarmak istiyoruz" dedi.
Tetteh, "Türkiye-Gana Ticaret ve Yatırım Forumu"nda yaptığı
konuşmada, yatırım için tek düşünülmesi gereken yerin Gana olduğunu, iki
ülkenin karşılıklı olarak birbirine sunacaklarından fayda sağlaması için çalıştıklarını belirterek, 2011 yılında
Gana'nın, Afrika'da en hızlı büyüyen ülkelerinden biri olduğunu söyledi.
Gana Cumhurbaşkanı Jhon Dramani Mahama'nın,
Gana'nın yıllık yüzde 8 büyüme istediğini açıkladığını ifade eden Tetteh,
şunları kaydetti:
"Son 10 yıl içerisinde Batı Afrika'nın en
büyük ikinci ekonomisiyiz. Ülkemizde çok güzel bir yatırım ortamı oluşturduk. Demokrasinin olduğu bir ülkeyiz. Seçim
sonuçlarındaki anlaşmazlıklarda sokaklara çıkmıyoruz. Şiddetle ilgili sorunlar
olmuyor. Paranız her
zaman Gana'da güven altında olacak. Bizeğitime yatırım yapmış bir ülkeyiz.
Mahama'nın gerçekleştirdiği bu ziyaret, tekrar başkan seçildikten sonragerçekleştirdiği ilk yurt dışı ziyareti. Türkiye'nin Gana'nın ortaklık sağlayacağının en güzel göstergesidir. Lütfen gelip ülkemizi görün vefırsatları yakalayın. İki ülke arasındaki ticaret hacminin 500
milyon dolarlara yükseldiğini görüyoruz. Daha fazla fırsat olduğunun farkındayız. Çifte vergilendirmenin
önlenmesi, teşviklerin korunması, serbest ticaret anlaşması bütün bunlarla ilgili
çalışmalar devam ediyor. Bu işte kazan-kazandurumudur. Bütün yatırımlar için iyi olacaktır."
Tetteh, yıllık olarak ekonomilerini yüzde 8 büyütmek istediklerini belirterek,
"Altyapı yatırımlarımızı artırmamız gerekiyor. Elektrik üretim kapasitemizi 2 bin 200 megavattan 5 bin megavata
çıkarmak istiyoruz. Çünkü bağımsız enerji üreticisi olmak gibi bir vizyonumuz
var. Biz ekonomimizi eğer havalimanlarına ve altyapı yatırımları yapmazsak yatırımları geliştiremeyiz. Havalimanımızınbakıma ve genişletmeye de ihtiyacı var. Başkent
için yeni bir havalimanı inşa etmeyi amaçlıyoruz" şeklinde konuştu.
Tetteh, sağlık sektörüne bakıldığında hükümetin,
Ganalıların büyük bir çoğunluğuna sağlık hizmeti vermeye taahhütte bulunduğunu belirterek, sözlerini
şöyle sürdürdü:
"Yalnızca hükümetin yatırımları ile bunu yapmak mümkün değil. O nedenlekamu-özel ortaklı istiyoruz. Sağlık sektöründe bu ortaklıkları
görmek istiyoruz. Özellikle ekipmanların tedariki konusunda. Bu şekilde Ganalılara en iyi sağlık hizmetini verebileceğimizi düşünüyoruz. Tarım konusundaki
yatırımlara bakacak olursak, uzun yıllardır ekonomimizin omurgası olmuştur. İki yıl kadar önce tarım sektörü,
gayrisafi yurtiçi hasılanın çok büyük bölümünü oluşturuyordu. Önümüzdeki 4
yılda çok iddialı bir programımız var. Yol altyapımızı geliştirmek istiyoruz ve bu şekilde tarımı da daha etkin, verimlihale getirmek istiyoruz. Aynı zamanda büyük
pazarlara da ihracat yapmak istiyoruz. Bütün bunlar hükümetin yatırımları ile yapabileceğimiz işler değil, burada uygulanması
gereken model kamu-özel sektör ortaklığıdır. O yüzden,özel sektörü bu hizmetlerin verilmesi noktasında hükümetle çalışmaya davet
ediyoruz.
Siz de gelin ve Gana'daki fırsatları görün."
-"Gana bir fırsatlar ülkesi"-
TUSKON Başkanı Rızanur Meral de Gana'nın Batı
Afrika'nın en hızlı büyüyen ülkesi olduğunu belirterek, yıllık yüzde 8 büyüme
hedefi açıklayan Gana'nın Türk iş dünyası için fırsatlar ülkesi olduğunu kaydetti.
Türk iş adamlarının telekomünikasyon, alt ve üst
yapı çalışmaları, enerji ve tarım gibi alanlarda önemliyatırımlar yapabileceklerini ifade eden Meral,
"Türkiye, coğrafi konumu nedeni ile Ganalı iş
adamlarına önemli katkılar sağlayacaktır. Dünyanın 17. büyük ekonomisi olmamız
nedeniyle Ganalı iş adamları için önemli bir partner ülkeyiz. Bunu
değerlendirmelerini istiyoruz" dedi.
Konuşmaların
ardından Türk ve Ganalı iş adamları ikili görüşme gerçekleştirdi.
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Gana Cumhurbaşkanı John
Dramani Mahama'ya ülkeler arası Serbest Ticaret Anlaşması (STA), çifte
vergilendirmeyi önleme anlaşması ile yatırım teşviki ve korunması anlaşmasının hemen bitirilmesini teklif
etti.
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Gana Cumhurbaşkanı John Dramani
Mahama'ya ülkeler arası Serbest Ticaret Anlaşması (STA), çifte vergilendirmeyi
önleme anlaşması ile yatırım teşviki ve korunması anlaşmasının
hemen bitirilmesini teklif etti. Çağlayan, "Bu anlaşmalar ne kadar erken
yapılırsa ülkelerimiz için o kadar faydalıdır. O nedenle Türkiye
olarak Gana ile anlaşmaları şu an, şu saniye yapmaya açığız." dedi.
Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu
(TUSKON), Türkiye-Gana Ticaret ve Yatırım Forumu'nu tertip etti.
Gana Cumhurbaşkanı John Dramani Mahama'nın da katıldığı forumda söz alan Ekonomi Bakanı
Zafer Çağlayan, Türkiye'nin Afrika'ya duyarlı olduğunu, ilgi duyduğunu
dile getirdi. Türkiye'nin Afrika'ya Avrupa ülkeleri gibi bakmadığını vurgulayan
Çağlayan, "Avrupalılar, Afrika'nın maden ve enerji kaynaklarını görüyor.
Biz yaratılana yaratandan dolayı önem veriyor, kıtanın beşeri yanını
görüyoruz." Diye konuştu. Türkiye-Gana ticaretinin 2010'da 290 milyon
dolar olduğunu, 2012'de 550 milyon doları bulduğunu bildiren Çağlayan,
ülkelerin bir birleri ile alışverişinin arttığına
işaret etti.
Çağlayan, Gana'nın Türkiye ile ticarette alacağı çok merhale olduğuna
da değinirken, "Şu an 550 milyon dolar olan ticaret, 2 sene sonra 1 milyar
dolara dayanacak. 2 sene sonra 1 milyar dolar kafi gelmeyecek 2 milyar dolar
hedefi koyulacak." dedi. Ekonomi Bakanı, Gana'da konut ve
müteahhitlik, tarım, gıda ve savunmada Türkiye için önemli yatırım alanları
olduğunu aktardı. Zafer Çağlayan, ayrıca Eximbank'ın Gana'ya yatırımdagerek
duyulan teşvik ve yardımları yapacağının müjdeledi. Türkiye'nin önde gelen
şirketlerini ülkeye sanayi yatırımları yapmaya davet etti. Çağlayan,
Gana Cumhurbaşkanı Mahama'ya da şöyle seslendi:
"STA'nın bir an evvel bitirilmesi önemli. Şirketlerin ülkelerde güvenle yatırımyapması adına çifte vergilendirmeyi
önleyen, yatırımları teşvik eden ve koruyan anlaşma hemen
yapılmalıdır. Bu anlaşmalar ne kadar erken yapılırsa ülkelerimiz için o kadar faydalıdır.
O nedenle STA'yı, çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmasını ve yatırımı teşvik
edip koruyan anlaşmayı şu an şu saniye yapmaya açığız."
Çağlayan, hedeflerinin Afrika'nın her bir yanına elçi ve ticaret müşaviri
atamak olduğunu ekledi.
HAVALİMANI YATIRIMI DAVETİ
Gana Cumhurbaşkanı John Dramani Mahama da Türkiye ile ortak yatırımlarıartırmaya
önem verdiklerini belirtti. Gana'nın siyasi olarak iyi bir yerde olduğunu, ekonomide aşama
aldığını anlatan John Dramani Mahama, ülkenin yatırım alanları ile
ilgili şu açıklamalarda bulundu:
"Eğitimli ve kalifiye elemanlar Gana'da. Burada beşeri kaynağın
yanındadoğalgaz ve petrol de var. Petrokimya alanına yatırım yapma
eğilimimiz var.Türkiye'den 1-2 şirket de bu alana temayülünün
olduğunu beyan etti. Gana'da arama ve tarama faaliyetleri yapacaklar. Biz de
onların etkinliklerinikolay kılacağız. Altın madenciliğine önem
veriyoruz. Enerji üretiminde iyi bir yerdeyiz, ihracat da yapıyoruz.
En mühim yatırım alanlarımızdan biri altyapı. Burada şirketlerin ilgi
ve duyarlılığına gerek duyuyoruz. Limanlarımızı ve havalimanlarımızın adedini
artırmayı temenni ediyoruz. Şu an faal olanhavalimanı şehrin içinde. Yeni bir havalimanına gerek duyuyoruz. Onun için alan da
bulduk. Bu havalimanının yapımı iyi bir yatırım olarak ele
alınabilir. Münbit tarım alanlarımız var. söz konusu. Burada iyi fırsatlar var."
Mahama, Türkiye'den şirketlerin Gana'da yatırımlara açık olduğunu,
yol veokul yapımına sıcak baktığını kayderek, Türkiye'den
müteahhitlerin yanında savunma şirketleri ile de diyaloglarının olduğunu, iletişim aygıtı,
forma ve botalışverişi yapabileceklerini ifade etti.
Gana Ticaret Bakanı Hannah Tetteh de Mahama gibi Türkiye'den pek çok
şirketi ülkesine yatırım yapmaya çağırdı. Bu anlamda STA'nın, çifte
vergilendirmeyi önleyen ve yatırımlara katkı sunan anlaşmaların
önemli adımlar olacağından söz etti.
TUSKON: GANA YATIRIMA UYGUN BİR ÜLKE
TUSKON Başkanı Rızanur Meral, Gana'nın yatırıma uygun bir ülke
olduğuna temas etti. Rızanur Meral, şöyle devam etti:
"Türkiye'den firmalar Gana'ya yatırım yapmalı. Bu ülkede kendilerine uygun
partner aramalı. Çünkü ülke, 300 milyon tüketicinin bulunduğu, 700 milyon
doların döndüğü bir bölgeye hitap ediyor. Batı Afrika'ya giriş için ideal.
Ülkenin doğalgaz, petrol, maden yatakları var. Tarımda büyük yatırım alanları
vaat ediyor. Tarım ekipmanları, tarım teknikleri ve gıdaya yatırım yapılabilir.
Telekom altyapı ve üstyapının yanında enerjide büyük fırsatlar var."
Türkiye-Gana Ticaret ve Yatırım Forumu'nda daha sonra Ekonomi Bakanı Çağlayan
tarafından Mahama ve Tetteh'e plaket takdim edildi. Ardından 2 ülkenin
şirketlerinin idarecileri yatırım görüşmelerine geçti
