Moritanya’daki temaslarını tamamlayarak Senegal’e geçen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan, başkent Dakar Uluslararası Blaise Diagne Havalimanında Senegal Cumhurbaşkanı Macky Sall ve eşi Meryem Faye Sall tarafından karşılandı.

Karşılama töreninde Senegal Meclis Başkanı Mustafa Niass, Türkiye'nin Dakar Büyükelçisi Nihat Civaner ile diğer yetkililer de hazır bulundu.

 Cumhurbaşkanı Erdoğan, Senegal Cumhuriyet Sarayında

Resmî ziyaretini gerçekleştirmek üzere Senegal’in başkenti Dakar’da bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Senegal Cumhurbaşkanı Macky Sall ile Cumhuriyet Sarayında bir araya geldi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, görüşme öncesinde Senegal Cumhurbaşkanı Sall tarafından resmî törenle karşılandı. Törenin ardından tokalaşarak basın mensuplarına görüntü veren Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Senegal Cumhurbaşkanı Sall, baş başa ve heyetler arası görüşmelere geçti.

Düzenlenen törende; Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba, Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş ile Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreter Yardımcısı ve Sözcüsü İbrahim Kalın da yer aldı.

“Senegal, bizim için değerli bir dost ve stratejik ortaktır”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Senegal Cumhurbaşkanı Sall ile düzenlediği ortak basın toplantısında, “Senegal, siyasi ve ekonomik istikrarı, demokrasisi ile kıtada örnek bir ülkedir. Bölgesinde barışa da önemli katkılarda bulunmaktadır. Senegal, bizim için değerli bir dost, bunun yanında stratejik bir ortaktır. Senegal Türkiye’nin bir kara gün dostu olduğunu 15 Temmuz’da ispat etmiştir” dedi.

Resmî ziyareti vesilesiyle Senegal’in başkenti Dakar’da bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Senegal Cumhurbaşkanı Macky Sall ile birlikte, gerçekleştirdikleri baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.

CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’A SENEGAL YÜKSEK DEVLET NİŞANI TAKDİM EDİLDİ

Toplantı öncesinde düzenlenen törende Senegal Cumhurbaşkanı Sall, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a ülkenin en yüksek nişanı olan “Senegal Yüksek Devlet Nişanı” takdim etti.

Cumhuriyet Sarayında nişan takdim törenin ve iki ülke arasındaki anlaşmaların ilgili bakan ve kurum yöneticileri tarafından imzalanmasının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, ziyaretine ve görüşmelerine ilişkin basın mensuplarına açıklamalarda bulundu.

“SENEGAL AFRİKA KITASINDA ÖRNEK BİR ÜLKE”

Senegal’e yaptığı ziyaretten duyduğu memnuniyetini ve gösterilen ilgiden dolayı teşekkürlerini ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, Senegal’in; demokrasisi, siyasi ve ekonomik istikrarı ile kıtada örnek bir ülke olduğunu, bölgesinde barışa önemli katkılarda bulunduğunu söyledi.

Senegal’in çevresinde ve kıta genelindeki öncü rolünü takdirle karşıladıklarını, bu rolün ileride daha da güçleneceğine inandıklarını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Senegal bizim için değerli bir dost, bunun yanında stratejik bir ortaktır” diye konuştu.

Senegal’in de, Türkiye’nin kara gün dostu olduğunu 15 Temmuz’da ispat ettiğini vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Senegal hükûmetine 15 Temmuz darbe girişimi karşısında Türkiye’yle sergilediği dayanışma için teşekkür etti ve bu asil tavrı hiçbir zaman unutmayacaklarını dile getirdi.

“FETÖ İLE MÜCADELEDE SENEGAL’LE YAPTIĞIMIZ İŞ BİRLİĞİNİ KARARLILIKLA SÜRDÜRECEĞİZ”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Senegal’deki FETÖ ile iltisaklı okulların kapatılmasının önemli olduğunu, bu terör örgütü ile mücadelede Senegal’le yaptıkları iş birliğini kararlılıkla sürdüreceklerini kaydetti. Maarif Vakfı tarafından Senegal’de kurulan ve kurulmakta olan okullarda; vatanını seven, ülkesi ve ailesi için çalışan nesillerin yetiştirileceğini söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk ve Senegal devletlerinin teminatı altında faaliyet gösterecek okullara verdikleri destek dolayısıyla Senegal hükûmetine teşekkür etti.

Senegal Cumhurbaşkanı Sall ile yaptıkları görüşmelerde iki ülke arasındaki ilişkilerin ulaştığı seviyeyi değerlendirme fırsatı bulduklarını aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, “2013 yılında başbakan olarak ziyaret ettiğim ve aldığımız kararların o günden bugüne hayata geçtiğini görüyorum. Nasıl 2013 yılından sonra ilişkilerimiz yeni bir ruhla geliştiyse, bu ziyaretimden sonra da yeni bir hamle yakalayacağımıza inanıyorum” şeklinde konuştu.

“TİCARET HACMİNİ YÜKSELTMEK KADAR, ONU DENGEDE TUTMAK DA ÖNEMLİ”

İki ülke arasındaki iyi siyasi ilişkilerin ikili ticari verilerde de kendini gösterdiğini ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2017’de ikili ticaret hacminin 250 milyon dolara yaklaştığına işaret etti ve “Fakat ticaret hacmini yükseltmek kadar, onu dengede tutmak da büyük bir önem arz etmektedir, aksi takdirde bu başarılar sürdürülebilir olamaz” diye ekledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, kendileri için Türkiye’nin potansiyelini Senegal’de tanıtmak kadar Senegal’in potansiyelini Türkiye’de tanıtmanın da önemli olduğunun altını çizerek, Senegal Cumhurbaşkanı Sall’in 2025 yılını hedefleyerek oluşturduğu yükselen Senegal kalkınma planının, bölgedeki diğer ülkeler için de bir örnek teşkil ettiğini dile getirdi.

Türk firmalarının proje ve eserleriyle Senegal’de iz bıraktıklarına değinen Senegal hükûmetinin Türk şirketlerine verdiği desteğe müteşekkir olduklarını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk iş adamalarının Senegal’deki projelerde daha fazla pay almasını temenni ettiğini söyledi.

Ziyareti kapsamında iki ülke arasında enerji, turizm ve ulaştırma alanlarında yapılan anlaşmalara işaret ederek, turizm, maden ve mineraller, hidrokarbonlar ve enerji ile demir yolu alanlarındaki iş birliği anlaşmaları özellikle önemsediğini kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, tüm bu anlaşmaların iki ülke arasındaki iş birliğine katkı sağlayacağına inancının tam olduğunu sözlerine ekledi.

“AFRİKA İLE İLİŞKİLERİMİZİN GEÇMİŞİNDE KARA BİR LEKE YOKTUR”

Dört ülkeyi kapsayan Afrika resmî ziyaretlerinde Cezayir ve Moritanya’ya gittiğini, Senegal’den sonra Mali’ye geçeceğine değinen Cumhurbaşkanı Erdoğan, ziyaretlerinin anlamını, bu ülkelerde yaptığı görüşmelerde çok daha iyi anladığını söyledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Biz Afrika ülkeleriyle eşit ortaklık ve saygıya dayalı bir iş birliği geliştirmek istiyoruz. Türkiye’nin Afrika’yla ilişkilerinin tarihi 10’uncu yüzyıla dayanıyor. Hamdolsun bin yılı aşan bu geçmişte kara bir leke yoktur. Bu mazide Goree Adası gibi vahşetin ve sömürünün zirve yaptığı yerler yoktur. Beş yıl önce başbakanken ziyaret ettiğim Goree Adası’nı, inanın her hatırlayışımda insanlık adına bir hicap olarak görüyorum. Elbette yaşanan onca zulme ve katliama rağmen Afrikalı kardeşlerimin gösterdiği dirayeti yüce gönüllüğü de saygıyla karşılıyorum. Bizler gelecek asrın bir Afrika asrı olacağına inanıyoruz. İşbirliğimize bu açıdan uzun vadeli bakıyoruz.”

“SENEGAL’İN KARA GÜN DOSTUYUZ”

“Şayet çelikten dişlerin varsa, demirden Hindistan cevizlerini bile yiyebilirsin” şeklindeki Senegal atasözünü aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, açıklamalarını şöyle tamamladı: “Bence iyi bir dost çelikten dişe benzer. İşte biz de Senegal’in kara gün dostuyuz. Senegal ve Türkiye’nin tıpkı Senegal millî marşında denildiği gibi omuz omuza verdiğinde üstesinden gelemeyeceği hiçbir zorluk yoktur.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, basın toplantısının ardından Senegal Cumhurbaşkanı Sall tarafından Cumhuriyet Sarayında onuruna verilen resmî öğle yemeğine katıldı.

“Afrika ile ilişkilerimizi geliştirirken uzun vadeli iş birliğini düşünüyoruz”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye-Senegal İş Forumu’nda yaptığı konuşmada “Türkiye’nin kendine özgün bir ekonomi ve kalkınma modeli vardır. Temelinde kendine güven ve zengin insan kapasitesi bulunan tecrübelerimizi Afrikalı kardeşlerimizle paylaşmaya hazırız. Afrika ile ilişkilerimizi geliştirirken uzun vadeli iş birliğini düşünüyoruz. Afrika’nın kaynaklarını tüketmek ve modern sömürü modellerini benimsemek, bizim için asla söz konusu değildir” dedi.

Senegal’in başkenti Dakar’da temaslarını sürdüren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Senegal Cumhurbaşkanı Macky Sall ile birlikte Türkiye-Senegal İş Forumu’na katıldı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Dakar Uluslararası Abdou Diouf Konferans Merkezinde düzenlenen forumda, Türk ve Senegalli iş adamlarına hitaben bir konuşma yaptı.

“SENEGAL, EKONOMİK VE KÜLTÜREL İLİŞKİLERİMİZİN GÜÇLÜ OLDUĞU BİR ÜLKEDİR”

Önemli bir ortak, değerli bir dost ve hakiki bir kardeş olarak gördükleri Senegal’le, her alandaki ilişkilerin gelişmesi için çaba gösterdiklerini ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, Senegal’in, Afrika kıtasında Türkiye’nin güçlü ekonomik ve kültürel ilişkilerinin bulunduğu bir ülke olduğunu söyledi.

Bu ilişkileri derinleştirmek, çeşitlendirmek ve herkesin imrenerek bakacağı bir ortak gelecek inşa etmek için çok daha fazla çaba göstermeleri gerektiğini kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, Senegal Cumhurbaşkanı Sall’in kendisiyle aynı iradeyi paylaştığını, yaptıkları görüşmelerde bir kez daha müşahede ettiğini belirtti.

Bu müşterek iradenin, ikili ticari ve ekonomik ilişkilerin hızla gelişmesi için çok önemli bir imkân olduğuna işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, ikili ticaret hacminin 250 milyon dolara ulaşmasıyla, 2013 yılında Senegal ziyaretinde belirledikleri hedefi yakalamış olduklarını dile getirdi.

“GÖRÜŞMELERİMİZDE 400 MİLYON DOLAR TİCARET HEDEFİNİ ORTAYA KOYDUK”

Bu rakamın her iki ülkenin gerçek potansiyeli yansıtmaktan uzak olduğunu, belirledikleri yeni hedefler ve ortak gayretle, bu rakamın çok ötesine geçilebileceğini kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugünkü görüşmelerde 400 milyon dolar hedefini ortaya koyduklarını aktardı.

Türkiye’nin, G-20’nin üyesi ve satın alma paritesine göre ise dünyanın en büyük 13’üncü ekonomisi olduğuna, 2017’de OECD ülkeleri arasında en yüksek kalkınma hızına sahip ülke olduğuna işaret Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerinin devamında şunları ekledi: “Bu veriler, Türkiye’nin ne kadar büyük bir pazar olduğunu ve Senegalli üreticilere ne derece önemli fırsatlar sunabileceğini ortaya koyuyor. Senegal’de üretilen ürünler için Türkiye büyük bir pazar olabileceği gibi, bunların başka pazarlara ülkemiz üzerinden ihraç edilmesi de mümkündür. Bu imkânları değerlendirmek için aramızda yeni mekanizmalar oluşturmamız gerekiyor.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan konuşmasında, geçen hafta İstanbul’da yapılan “Türkiye-Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu Ekonomi ve İş Forumu”nda Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci’nin, Türkiye ile Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu arasında Serbest Ticaret Anlaşması akdedilmesini teklif ettiğini hatırlattı. Önerilen anlaşmanın asimetrik bir anlaşma olduğuna dikkat çeken Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu anlaşmanın şartlarını ve sınırlarını Afrikalı kardeşlerimiz belirleyecektir. Türkiye’de ve bu bölgede üretilen ürünler, birbiriyle rekabet eden değil, birbirini tamamlayan mahiyete sahiptir. Dolayısıyla teklif ettiğimiz serbest ticaret anlaşması her iki tarafın da yararına olacaktır” şeklinde konuştu.

“TÜRKİYE’NİN KENDİNE ÖZGÜN BİR EKONOMİ VE KALKINMA MODELİ VAR”

Türkiye’nin ekonomik altyapısının, istikrarsızlıklara dayanabilecek güce sahip olduğunu defalarca ispat ettiğini vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, hâlen yaşanan pek çok sorundan ve sınamadan Türkiye ekonomisinin etkilenmeden yoluna devam ettiğine işaret etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Mesela, 15 Temmuz 2016 tarihinde FETÖ terör örgütünün gerçekleştirdiği darbe teşebbüsünün dahi ekonomimize etkisi sınırlı olmuştur. Hâlen ülkemiz 3,5 milyon Suriyeli mülteciyi barınıyor. Sınırlarımızı terör örgütlerinin tehditlerinden korumak için, çeşitli bölgelerde askerî harekâtlar yürütüyoruz. Bütün bunlara rağmen ekonomik göstergelerimizin hepsi de olumludur” sözlerine yer verdi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları söyledi: “Türkiye’nin kendine özgün bir ekonomi ve kalkınma modeli vardır. Temelinde kendine güven ve zengin insan kapasitesi bulunan tecrübelerimizi Afrikalı kardeşlerimizle paylaşmaya hazırız. Afrika ile ilişkilerimizi geliştirirken uzun vadeli iş birliğini de düşünüyoruz. Afrika’nın kaynaklarını tüketmek ve modern sömürü modellerini benimsemek, bizim için asla söz konusu değildir. Bizim kültürümüz ve ahlaki yapımız da, sizlerle paylaştığımız değerler de buna izin vermez. Biz insanı, “diğer insanın kurdu” olarak değil, tıpkı Senegal atasözünde denildiği gibi “şifası, ilacı” olarak görüyoruz. Senegal’in Goree adasında yaşanan insanlık dışı ticaretin, farklı yol ve yöntemlerle içinde yer aldığımız bölgelerde yeniden tedavüle sokulmasına asla rıza gösteremeyiz. Türkiye’nin, hem kendi sınırlarında, hem de uluslararası alanda verdiği mücadelenin bir boyutu da, işte bu modern sömürge düzenine karşı gösterdiği duruştur. Bunu hep birlikte yapmamız gerekir.”

“196 DÜNYA ÜLKESİNİN KADERİNİ 5 ÜLKE BELİRLEYEMEZ”

“Dünya 5’ten büyüktür” derken, sadece diplomatik yalpaları ve güvenlik blokajlarını değil, aynı zamanda işte bu çarpıklıklara yönelik itirazları da ifade ettiğini kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Elbette bugün dünyanın yeni bir değişim sürecinden geçtiği gerçektir. Üstelik bu, sancılı bir değişimdir. Bu değişimin sonunda refahın daha adil paylaşıldığı bir düzen kurulması hepimizin hedefidir, özlemidir” değerlendirmesinde bulundu.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin yapısına işaretle, 196 dünya ülkesinin kaderini 5 ülkenin belirleyemeyeceğinin, 5 ülkenin dudakları arasına sıkışmış bir kaderi dünyanın taşıyamayacağının altını çizen Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu anda dünyanın 2. Dünya Savaşının şartlarında yaşamadığını ve bu yapının bugünün şartlarına göre güncellenmesi gerektiğini söyledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Şu anda orada 5 ülke nasıl daimi üye ise Senegal de orada daimi üye olabilmeli, Türkiye de daimi orada üye olabilmeli, Moritanya da orada daimi üye olabilmeli. Bunu seslendirmekten niye korkuyoruz? Bunları konuşmaktan niye kaçıyoruz? Dünya bu 5 ülke midir, niçin bizler de orada yer almayalım? Belli aralıklarla Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi niye değişmesin? Maalesef kimse konuşmuyor” ifadelerine yer verdi.

Kudüs konusunda dünyanın konuştuğunu; 128 ülkenin Kudüs konusunda tavrını ortaya koyduğunu, Amerika’nın sadece 7 ülkeyi yanında bulduğunu hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Demek ki kararlı olunca, iyi bir duruş sergileyince, hak güçlüdür, bunun bilmemiz lazım. Güç hiçbir zaman haklı değildir, bunu bilmemiz lazım. Nitekim bunu işte o oylamada gördük” diye ekledi.

“AMACIMIZ TÜRK İŞ ADAMLARINI SENEGAL’LE İŞ YAPMAYA TEŞVİK ETMEK”

Afrika’ya birlikte çalışmayı, birlikte kazanmayı, birlikte refahı artırmayı, güvenliği birlikte güçlendirmeyi teklif ettiklerine vurgu yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, kendisine refakat eden 150 Türk iş adamı ile 450 Senegalli iş adamının buluşmasından mutluluk duyduğunu aktardı. Bir sebeple daha mutlu olduğunu ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, bunu da şu sözlerle açıkladı: “Toplantıyı yapmış olduğumuz şu devasa salon (Abdou Diouf Uluslararası Konferans Merkezi) Türk müteahhitleri tarafından yapılmış. Ve burada enteresan bir gelişme de oluyor; Sayın Hollande burada yapılan bir toplantıya geldiğinde, ‘Burayı Fransız müteahhitler mi yaptı?’ diye soruyor. Macky Sall diyor ki, ‘Hayır, burayı Türk müteahhitleri yaptı.’ Şimdi bunlar bizim iftihar vesilemiz. Tabi o zaman şok oluyor.”

Senegal’de Türk iş adamlarının yapabileceği çok şeyin olduğunu ve bu yüzden onları Senegal’le iş yapmaya teşvik ettiklerini, aynı şekilde Senegalli iş adamlarının da Türkiye’yi tanımasını istediklerini dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “İş adamlarımızın birbirlerini daha iyi tanımaları, ülkelerimizi ve hatta bölgemizi aşan ölçekte iş birliklerinin kurulamasına imkân sağlayacaktır” dedi.

Türk firmalarının Senegal’de, bir kısmı tamamlanmış, bir kısmı hâlen devam etmekte olan 775 milyon dolar değerinde 29 proje üstlendiğine dikkat çeken Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu projeler arasında yer alan hal binası, tır parkı, mobilya fabrikası ve raylı sistem projelerinin her birinin Senegal’in kalkınmasına katkıda bulunduğunu kaydetti ve “Kazan-kazan temelli politikanın birer simgesi olarak gördüğümüz bu projelerin hacminin artması Türk iş çevrelerini de kesinlikle teşvik edecektir” diye konuştu.

Senegal Cumhurbaşkanı Sall’den, ülkedeki fırsatlardan faydalanmak isteyen Türk firmalarına ve yatırımcılara verdiği desteği sürdürmesini isteyen Cumhurbaşkanı Erdoğan sözlerini, forum toplantısında olan ve olmayan tüm Türk firmalarını yatırım yapmak üzere Senegal’e davet ederek tamamladı.

İş Forumu’nun ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, Senegal Cumhurbaşkanı Sall ile birlikte Türk şirketleri tarafından yapılan inşaatların şantiyelerini ziyaret ederek incelemelerde bulundu. Çalışmalar hakkında yetkililerden bilgi alan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şantiyelerde kendisini coşkuyla karşılayan işçilerle hatıra fotoğrafı da çektirdi.

CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN SENEGAL’DEN AYRILDI

Senegal’deki temaslarını tamamlayan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2 Mart 2018 tarihinde Afrika turunun dördüncü ve son durağı olan Mali’ye hareket etti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan, Senegal Cumhurbaşkanı Macky Sall ve eşi Meryem Faye Sall tarafından resmî törenle uğurlandı. Blaise Diagne Uluslararası Havalimanında düzenlenen törende iki ülke millî marşlarının çalınmasının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Senegal Cumhurbaşkanı Sall, tören kıtasını selamladı. Uğurlama töreninde Senegal Başbakanı Muhammed Abdullah Dionne, Senegalli diğer yetkililer ve Türkiye'nin Dakar Büyükelçisi Nihat Civaner de hazır bulundu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Senegal Cumhurbaşkanı Sall, resmî uğurlama töreni öncesinde Türk firmaları tarafından yapımı tamamlanan ve hizmete alınan Uluslararası Blaise Diagne Havalimanı'nda bir süre incelemede bulunarak yetkililerden bilgi aldı.

Yorumlar